Therapieën, groepen, zelfhulp: welke oplossingen helpen écht om te stoppen met automutilatie?
Stoppen met automutilatie… als het zo simpel was, hè? Maar als je dit leest, is de kans groot dat je er middenin zit. Of er net uit komt. Of iemand kent die ermee worstelt. Wat het ook is : je bent niet alleen. En ja, er zijn oplossingen. Geen magische knop, maar wel dingen die écht kunnen helpen. Therapie, praatgroepen, online steun – sommige klampen zich eraan vast, anderen zijn eerst sceptisch. Logisch ook. Maar laten we eerlijk kijken : wat werkt, voor wie, en waarom ?
Een goeie plek om te beginnen (of om gewoon even anoniem te snuffelen): https://autonome-ensemble.com. Een site waar mensen hun verhaal delen, tips geven, en elkaar steunen. Echt. Het voelt niet als een saaie infofolder, maar als een warme community waar je even kan ademhalen.
Therapie : cliché, maar soms echt een lifesaver
Ja, je hebt het al honderd keer gehoord. “Ga in therapie.” En misschien dacht je wel : ja doei, dat helpt toch niet. Maar weet je ? Er zijn zoveel soorten therapie, dat het soms gewoon gaat om de juiste klik vinden. Een goeie therapeut is niet iemand die je vertelt wat je moet doen. Het is iemand die naast je zit en zegt : “Oké, we gaan dit samen bekijken.”
Cognitieve gedragstherapie (CGT) bijvoorbeeld – da’s geen magie, maar kan je wel helpen om te snappen waarom je automutileert. Wat triggert je ? Wat voel je op dat moment ? En wat kan je anders doen ? Persoonlijk vond ik EMDR ook verrassend effectief. Niet alleen bij trauma, maar ook bij die overweldigende paniek die je soms naar een mesje doet grijpen.
Groepstherapie : doodeng of net de opluchting van je leven ?
Toen ik voor het eerst naar groepstherapie ging, dacht ik : wat doe ik hier ? Twaalf vreemden die elkaar aankijken en zwijgen. Maar hé – na drie sessies voelde ik me thuis. Omdat er niks sterker is dan iemand die zegt : “Ik snap het. Ik heb het ook.” Geen oordeel, geen shock. Alleen herkenning. En dat is zeldzaam.
Veel GGZ-instellingen in Nederland bieden tegenwoordig specifieke groepen aan voor jongeren of volwassenen met zelfbeschadiging. Vaak in combinatie met individuele therapie. Check je huisarts of lokale instelling – of zelfs het jongerenwerk in je stad. In Groningen bijvoorbeeld is er elke dinsdagavond een open groep in het centrum. Heel laagdrempelig.
Zelfhulpgroepen & online communities : een anker in de chaos
Soms wil je gewoon even je hart luchten. Anoniem. Zonder therapeut of officiële setting. Online zelfhulpgroepen kunnen dan echt een reddingsboei zijn. Reddit heeft er een paar, maar Nederlandstalige fora of Discord-servers zijn vaak net iets veiliger qua sfeer. Let wel : kies bewust. Sommige plekken kunnen triggerend zijn. Als je het gevoel hebt dat je je slechter voelt na een bezoekje, luister daar dan naar. Serieus.
Wat ook helpt : zelfhulpboeken. Ik weet het, klinkt suf. Maar boeken zoals “Stoppen met jezelf pijn doen” van Gillian Galen geven concrete oefeningen. Geen wollige praat, maar dingen die je nu al kunt proberen. Ademhaling, alternatief gedrag, schrijven – kleine tools, grote impact soms.
Wat werkt voor jou ?
Er is geen one-size-fits-all. Wat voor mij werkte, werkt misschien niet voor jou. En dat is oké. Maar blijf zoeken. Blijf proberen. Praat, test, voel. Therapie, groepen, zelfhulp – zie het als een gereedschapskist. Je hoeft niet alles te gebruiken. Maar het is er wél.
En jij ? Heb jij iets gevonden dat je helpt ? Of zit je er middenin en weet je het even niet meer ? Laat het weten. Desnoods anoniem. Maar weet : er zijn routes uit die donkere tunnel. En hoe gek het ook klinkt… soms begint het met gewoon deze vraag stellen : Wat heb ik nú nodig ?